Zasady udzielania świadczeń pieniężnych

W myśl ustawy o pomocy społecznej, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są oni w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. Przy czym klient pomocy społecznej jest zobowiązany do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu problemów życiowych.

Prawo do świadczeń pomocy społecznej przysługuje osobom posiadającym obywatelstwo polskie, zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz cudzoziemcom, zamieszkującym i przebywającym na terytorium, posiadającym zezwolenie na pobyt stały lub status uchodźcy, nadany Rzeczpospolitej Polskiej oraz obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przebywającym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt.

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, na zasadach określonych w art. 7 ustawy o pomocy społecznej, w szczególności z powodu:

• ubóstwa

• sieroctwa

• bezdomności

• bezrobocia

• niepełnosprawności

• długotrwałej lub ciężkiej choroby

• przemocy w rodzinie

• potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi

• potrzeby ochrony macierzyństwa lu wielodzietności

• bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych

• trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy

• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego

• alkoholizmu lub narkomanii

• zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej

• klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom w przypadku występowania jednej z powyższych okoliczności, a których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego, określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 542 zł, zwanej „kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej”

• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 456 zł, zwanej „kryterium dochodowym na osobę w rodzinie”

• rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej „kryterium dochodowym rodziny”

Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:

1. miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych
2. składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia
3. składki na ubezpieczenie społeczne określone w odrębnych przepisach
4. kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób

Ponadto do dochodu ustalonego jak wyżej nie wlicza się:

• jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego

• wartości świadczeń w naturze

• świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych

• zasiłku celowego

• pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznanej na podstawie przepisów o systemie oświaty.

W razie wystąpienia rażących dysproporcji między wysokością dochodu a rzeczywistą sytuacją majątkową stwierdzoną przez pracownika socjalnego, Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej może odmówić przyznania świadczeń z pomocy społecznej.

Obowiązki osób i rodzin ubiegających się o pomoc społeczną:

Osoby lub rodziny, korzystające z pomocy społecznej, zobowiązane są do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej. Nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną, marnotrawstwo przyznanych świadczeń, ich celowe niszczenie, bądź też marnotrawstwo własnych zasobów materialnych, a także ich nieracjonalne wykorzystywanie mogą stanowić podstawę do odmowy świadczeń z pomocy społecznej. Również niewywiązywanie się z uzgodnień zawartych w kontrakcie socjalnym może spowodować ograniczenie lub odmowę przyznania świadczenia.

Osoby i rodziny, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, są zobowiązane poinformować o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń. Świadome wprowadzenie w błąd pracownika socjalnego może spowodować zmianę decyzji na niekorzyść strony oraz naliczenie nienależnie pobranych świadczeń. Świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi, niezależnie od dochodu rodziny.